Premieachterstand → problematische schulden: waarom signaleren essentieel is

Wat je meteen moet weten

Je leest hier concrete signalen en cijfers: in juli 2025 stonden bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst en de bestuursrechtelijke premie bedraagt €172,33 per maand, kosten die cliënten snel richting problematische schulden duwen. Denk aan een cliënt die na twee maanden zijn aanvullende verzekering verliest of een jongere die door huurachterstand uit de BRP verdwijnt; zulke casussen zien we regelmatig. In de volgende paragrafen leer je praktische interventies en onderaan kun je vrijblijvend een formulier invullen om hulp te vragen.

Key Takeaways:

• Vroege signalering van premieachterstand is cruciaal om escalatie naar problematische zorgverzekeringsschulden te voorkomen — herkenning van signalen (bijv. einde aanvullende verzekering op een polisblad, CAK-aanmelding) stelt hulpverleners in staat tijdig ondersteuning te bieden.
• Zorgverzekeringsschulden hebben concrete en ernstige gevolgen: hogere bestuursrechtelijke premie (inclusief 10% opslag; momenteel €172,33 p/m), verlies van aanvullende dekking na twee maanden, zorgmijding en verergering van gezondheids- en financiële problemen; een betalingsregeling met de zorgverzekeraar pauzeert de CAK-aanmelding en laat de opslag vervallen.
• Sociaal werkers, vrijwilligers, werkgevers en gemeenten moeten SKGZ en beschikbare hulpmiddelen (e-learnings, advieslijn, CAK-lijsten voor gemeenten) kennen en inzetten. Onderaan de pagina kunt u een formulier invullen om vrijblijvend om hulp te vragen bij het oplossen van schulden. Tekst in afbeeldingen in Nederlandse taal.

Zorgverzekeringsschulden: De Onzichtbare Lasten

Zorgverzekeringsschulden manifesteren zich vaak subtiel: je cliënt stopt met medicijnen, breekt behandelingen af of ontvangt geen aanvullende dekking meer, terwijl de achterstand stil groeit. Wanneer iemand zes maanden niet betaalt komt die op de CAK-lijst te staan en betaalt hij een bestuursrechtelijke premie met een opslag van 10% (op dit moment €172,33 per maand). Onderaan deze pagina kun je een formulier invullen om vrijblijvend hulp te vragen bij het oplossen van schulden.

Wat sociaal werkers moeten weten

Herken signalen zoals een nieuw polisblad zonder aanvullende verzekering of berichten over incassokosten; aanvullende dekking vervalt al na twee maanden achterstand. Ken de Regeling betalingsachterstand zorgpremie (BAZ): na zes maanden volgt CAK-aanmelding. Werkgevers houden in sommige gevallen die €172,33 in; hierover kun jij het gesprek met de cliënt of werkgever voeren. Gebruik SKGZ-e-learnings en bel SKGZ voor casuïstiekondersteuning.

De impact op sociaal welzijn

Zorgmijding en stress door premieschulden versterken sociale problemen: verergerde gezondheidsklachten verminderen werkvermogen en vergroten isolement. In juli 2025 stonden bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst; in december 2023 hadden circa 420.000 mensen een betalingsachterstand (inclusief BAZ). Je ziet sneller verergering bij mensen met lage inkomens en bij jongeren die net zelfstandig zijn.

Een concreet voorbeeld: een alleenstaande ouder stopt met medicatie vanwege eigen bijdragen, raakt door ziekte werkloos en loopt risico op huisverlies; zonder BRP verdwijnt diegene uit beeld en verliest mogelijk de verzekering. Een betalingsregeling pauzeert de CAK-aanmelding en kan de opslag laten vervallen zodra afbetaling start; dit is een cruciale interventie die jij als hulpverlener kunt bewerkstelligen door tijdig te signaleren en samen met de cliënt contact op te nemen met de zorgverzekeraar of SKGZ.

SKGZ: Expertise op Het Gebied van Zorgverzekeringen

Wat doet SKGZ?

SKGZ biedt praktijkgerichte ondersteuning: je kunt ons bellen of chatten en krijgt direct iemand aan de telefoon, we geven gratis e-learnings, trainingen voor hulpverleners, gastlessen en voorlichting, en we bemiddelen bij klachten via onze ombudsman of de geschillencommissie met bindend advies.

De rol van SKGZ binnen de Focusweek Armoede 2025

Als partner van de Focusweek organiseert SKGZ gerichte sessies en casuïstiekbesprekingen om jou te helpen zorgverzekeringsschulden sneller te herkennen en aan te pakken; dit is noodzakelijk gezien bijna 191.000 mensen in juli 2025 op de CAK-lijst stonden.

Tijdens de Focusweek bieden we webinars, live casusbesprekingen (bijvoorbeeld over dakloosheid en BRP-kwesties), checklists voor thuisadministratie en train-the-trainer-sessies; we leggen praktische stappen uit om schulden te verhelderen en te verminderen, inclusief gevolgen zoals de extra CAK-kosten van €172,33 per maand. Onderaan deze pagina kun je een formulier invullen om vrijblijvend hulp te vragen bij het oplossen van schulden.

De Gevolgen van Zorgverzekeringsschulden

Zorgverzekeringsschulden leiden tot hogere maandlasten, beperkte vergoedingen en vaak tot zorgmijding. Mensen in de Regeling BAZ betalen een bestuursrechtelijke premie met opslag, momenteel €172,33 per maand, en verliezen vaak hun aanvullende verzekering na twee maanden. Als jij hiermee te maken hebt, kun je onderaan de pagina het formulier invullen om vrijblijvend hulp bij het oplossen van schulden te vragen.

Hoeveel mensen zijn getroffen?

In juli 2025 stonden bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst (zes maanden of langer achterstand); de Verzekerdenmonitor 2024 meldt dat in december 2023 circa 420.000 mensen een betalingsachterstand hadden. Je ziet hiermee dat premieschulden een wijdverbreid en structureel probleem zijn dat de toegang tot zorg bedreigt.

Ervaringen van jongeren met financiële problemen

Jongeren ervaren vaak concrete gevolgen: je stopt behandelingen, haalt geen medicijnen op of raakt je aanvullende verzekering kwijt. Veel jongeren weten niet dat aanvullende dekking na twee maanden vervalt of dat werkgevers de CAK-inhouding van €172,33 moeten doorvoeren, waardoor onwetendheid snel leidt tot problematische schulden.

Veel jongeren met flexbanen of wisselende inkomsten raken snel in de problemen doordat premies worden vergeten; je herkent signalen aan een nieuw polisblad of stopgezette automatische incasso’s. SKGZ geeft gastlessen en e-learnings om jou als hulpverlener te helpen deze signalen te herkennen en gerichte stappen te zetten, zoals contact met de zorgverzekeraar, het aanvragen van een betalingsregeling of het invullen van het formulier onderaan de pagina voor hulp.

Signaleren van Betaalachterstanden: Een Cruciale Verantwoordelijkheid

Als sociaal werker herken je vaak pas laat dat iemand betalingsachterstanden heeft; sinds 2021 moeten gemeenten hier echter actief op letten. Gemeenten ontvangen signalen en kunnen met CAK-data mensen bereiken die al langer in de problemen zitten: in juli 2025 stonden bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst en in december 2023 hadden zo’n 420.000 mensen een betalingsachterstand. Let op tekenen van zorgmijding en onderneem snel actie; onderaan de pagina kun je een formulier invullen om vrijblijvend hulp te vragen bij het oplossen van schulden.

Gemeentelijke verplichtingen en de rol van CAK-lijsten

Je kunt als gemeente bij het CAK een lijst opvragen van inwoners in de Regeling betalingsachterstand zorgpremie (BAZ): dit betreft mensen die minimaal zes maanden premie niet hebben betaald. Gebruik die lijst voor gerichte outreach en combinerende signalen (huur, energie, inkomen) om inwoners te bereiken die niet bij hulpverlening bekend zijn; praktische stappen zoals bellen, een huisbezoek of verwijzing naar schuldhulpverlening verkleinen de kans op verdere achterstanden.

De effectiviteit van huidige regelingen onder de loep

Onderzoek van Andersson Elffers Felix laat zien dat de regeling met een 10% opslag op de bestuursrechtelijke premie weinig aanzet tot snelle terugbetaling en juist extra schulddruk veroorzaakt, vooral onder de laagste inkomens. Met een huidige maandlast rond €172,33 zitten veel mensen structureel te krap, waardoor de regeling in de praktijk niet het beoogde gedrag stimuleert en soms schrijnende situaties vergroot; wetswijziging is nodig om de opslag te verlagen.

Praktijkgevallen tonen dat sommige mensen jaren op de CAK-lijst blijven staan omdat de extra premie betalingen naar andere noodzakelijke lasten verdringt; uit casuïstiek blijkt dat het pauzeren van aanmelding bij het CAK zodra er een betalingsregeling is afgesproken vaak wél werkt, maar dat deze oplossing niet structureel genoeg wordt toegepast zonder actieve begeleiding door hulpverleners en gemeenten.

Oplossingen voor Zorgverzekeringsschulden

Betaalafspraken, gemeentelijke inzet en bemiddeling door SKGZ verkleinen vaak snel de knelpunten: zodra je een betalingsregeling met je zorgverzekeraar sluit, wordt de aanmelding bij het CAK gepauzeerd en betaal je weer de gewone premie; de 10 procent opslag vervalt. Met bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst (juli 2025) en ruim 420.000 met betalingsachterstand (dec. 2023) is snelle actie nodig. Onderaan deze pagina kun je een formulier invullen om vrijblijvend hulp te vragen bij het oplossen van schulden.

Praktische hulp en ondersteuning

Vraag direct een betalingsregeling aan bij de verzekeraar en bel SKGZ voor gerichte casuïstiekondersteuning; zij helpen je met documenten en stappen. Controleer jouw polisblad op beëindiging van aanvullende verzekering, lever een loonstrook aan als bewijs van verzekeringsplicht en onderzoek bijzondere bijstand bij de gemeente. Vrijwilligers in de thuisadministratie en schuldhulpverlening kunnen binnen één gesprek signalen herkennen en doorverwijzen naar schuldhulp of budgetcoaching.

De weg naar financiële stabiliteit: wat kan er beter?

Onderzoek van Andersson Elffers Felix laat zien dat de regeling met 10 procent opslag niet effectief is en soms schulden vergroot; beleidswijzigingen zoals gerichte verlaging van de opslag voor lage inkomens en snellere, digitale vroegsignalering via gemeentelijke systemen zouden veel schrijnende gevallen kunnen voorkomen. Combineer CAK-data met gemeentelijke schuldgegevens en e-learnings voor hulpverleners om interventies te timen vóór plaatsing op de CAK-lijst.

Concreet kunnen gemeenten pilotprogramma’s draaien waarbij bij één gemiste premie automatisch een betalingsaanbod en budgetcoaching wordt aangeboden, gekoppeld aan een vaste contactpersoon. Werkgevers kunnen naast het inhouden van de €172,33 CAK-bedrag ook doorverwijzen naar bedrijfsmaatschappelijk werk; zorgverzekeraars kunnen standaard een eenvoudige betalingsregeling en betalingsherinnering via sms of e-mail activeren vóór escalatie. Deze gecombineerde maatregelen verminderen zorgmijding en structurele achterstanden.

Conclusie

Belangrijkste afsluiting

Vroege signalering beperkt escalatie: zodra iemand na 6 maanden niet betaalt, volgt de BAZ met een bestuursrechtelijke premie en 10% opslag, momenteel €172,33 per maand; in juli 2025 stonden bijna 191.000 mensen op de CAK-lijst (dec 2023: 420.000 met betalingsachterstand). Jij kunt met gerichte interventies, laagdrempelige voorlichting en gebruik van CAK-lijsten zorgmijding en verdere schulden voorkomen.

Wil je hulp? Vul het formulier onderaan de pagina in voor vrijblijvende ondersteuning.