In een belangrijke stap om problematische schulden tijdig te signaleren, is er een pilot gestart in zes gemeenten waarbij gerechtsdeurwaarders een actievere rol spelen. Deze pilot is een gevolg van de motie Palland en richt zich op vroegsignalering van schulden, waarbij deurwaarders klanten warm doorverwijzen naar schuldhulpverlening. Hiermee willen de betrokken partijen niet alleen hun rol als poortwachters versterken, maar ook een positieve impact hebben op de maatschappelijk kwetsbaren. Jij kunt meer leren over deze ontwikkelingen en hoe ze jou of je omgeving kunnen raken.

Deze pilot loopt vooruit op een toekomstige wettelijke zorgplicht. Daarmee wordt de positie van gerechtsdeurwaarders versterkt, als schakel tussen schuldeisers en mensen met schulden. Het initiatief komt voort uit het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) naar problematische schulden, waarvan het eindrapport in juni 2024 verscheen onder de titel ‘Naar een beter werkende schuldenketen’

Overzicht van de Pilot

De pilot voor ketensignalering van problematische schulden door gerechtsdeurwaarders is van start gegaan in zes gemeenten. Deze belangrijke stap heeft als doel om de rol van deurwaarders te optimaliseren bij het signaleren van schulden en het doorverwijzen naar schuldhulpverlening. Door de ervaringen van zowel deurwaarders als gemeenten te combineren, probeert men te achterhalen wat de maatschappelijke meerwaarde van deze samenwerking is.

Deelnemende Gemeenten

In deze pilot zijn de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Breda, Nijmegen, Weert en Helmond betrokken. Deze keuze biedt een mix van zowel grote als kleinere gemeenten, wat essentieel is voor het testen van de effectiviteit van de ketensignalering in verschillende contexten.

Betrokken Incassobureaus

De pilot omvat een mix van grote en kleine deurwaarderskantoren, waaronder GGN, Flanderijn, LAVG, Syncasso, en Rosmalen gerechtsdeurwaarders. Deze diversiteit stelt hen in staat om op verschillende manieren bij te dragen aan de pilot, met als doel verbeterde interventies in de schuldhulpverlening.

De betrokken deurwaarderskantoren, waaronder GGN en Flanderijn, vormen een cruciaal onderdeel van deze pilot. Ze zijn verantwoordelijk voor het signaleren van problematische schulden en het maken van warme doorverwijzingen naar de gemeentelijke schuldhulpverlening. Door hun ervaring met 1,5 miljoen huisbezoeken per jaar, kunnen ze effectief inschatten wanneer er sprake is van betalingsproblemen en snel handelen om de hulp te bieden die nodig is. Dit helpt niet alleen om de schuldenproblematiek inzichtelijk te maken maar versterkt ook de maatschappelijke verantwoordelijkheid van gerechtsdeurwaarders als poortwachters voor mensen met schulden.

Doelstellingen van de Pilot

De pilot voor ketensignalering heeft als belangrijkste doel om de rol van gerechtsdeurwaarders te vergroten in het vroeg signaleren van problematische schulden. Door samen te werken met zes gemeenten, wilt u bijdragen aan meer effectieve gemeentelijke schuldhulpverlening. Dit initiatief is een directe invulling van de motie Palland, die streeft naar verbeterde communicatie tussen schuldeisers en gemeenten.

Vroegtijdige Identificatie van Problematische Schulden

Uiteindelijk is het doel om problematische schulden in een vroeg stadium te identificeren. Door gerichte samenwerking tussen gerechtsdeurwaarders en gemeenten, kunt u beter inzicht krijgen in de financiële situaties van mensen, wat leidt tot snellere en effectievere interventies. Deze vroegsignalering helpt niet alleen de betrokkenen, maar ook de gemeenten om sneller in te grijpen voordat schulden buitenproportioneel worden.

Warme Doorverwijzingen naar Schuldhulpverlening

Een cruciaal aspect van deze pilot is de mogelijkheid voor warme doorverwijzingen naar schuldhulpverlening. Wanneer uw deurwaarder een problematische situatie constateert, zal hij of zij u actief doorverwijzen naar beschikbare hulpverleners zonder dat u zelf extra stappen hoeft te ondernemen. Dit voorkomt dat mensen met schulden vastlopen en zorgt voor een snellere toegang tot noodzakelijke ondersteuning.

Bij warme doorverwijzingen staat de betrokkenheid van de deurwaarders centraal. U ontvangt ondersteuning bij het maken van afspraken met schuldhulpverleners en wordt vaak in contact gebracht met de juiste instanties op het moment dat u het het hardst nodig heeft. Deze aanpak zorgt ervoor dat u zich gesteund voelt en moedigt aan om de hulp daadwerkelijk te accepteren, wat essentieel is voor een effectieve oplossing van uw schuldenproblematiek.

Rol van Gerechtsdeurwaarders

Gerechtsdeurwaarders spelen een cruciale rol in het signaleren van problematische schulden en het doorverwijzen naar schuldhulpverlening. Ze fungeren als poortwachters die de situatie van mensen met schulden van dichtbij meemaken, wat hen in staat stelt om effectieve interventies te initiëren en de juiste ondersteuning te bieden.

Huidige Praktijken

Tegenwoordig zijn veel gerechtsdeurwaarders al actief in het signaleren van financiële problemen bij hun cliënten. Dit gebeurt vaak op een informele basis, waarbij deurwaarders bij huisbezoeken het gesprek aangaan en signalen van schulden oppikken. Echter, deze aanpak is nog niet goed gestructureerd en georganiseerd.

Verbeteringen Door de Pilot

De nieuwe pilot introduceert een gestructureerde aanpak voor ketensignalering door gerechtsdeurwaarders. Dit biedt de mogelijkheid om effectiever samen te werken met gemeenten en de doorverwijzing naar schuldhulpverlening te verbeteren. Door middel van gedegen onderzoek zal inzicht worden verkregen in de behoeften en motieven van mensen met schulden.

Met de pilot wordt de mogelijkheid gecreëerd om te onderzoeken welke maatschappelijke meerwaarde de ketensignalering door gerechtsdeurwaarders heeft. Door nauw samen te werken met gemeenten kunnen verbeteringen worden gerealiseerd in de manier waarop mensen met problematische schulden worden doorverwezen naar hulpverlening. Dit zal niet alleen bijdragen aan een grotere effectiviteit van schuldhulpverlening, maar ook aan een betere afstemming van de wettelijke zorgplicht, zoals verankerd in de motie van Hilde Palland. Uw deelname aan deze pilot kan het verschil maken in het leven van mensen die worstelen met schulden. Meer informatie over de motie vindt u hier: Motie Palland en over vroegsignalering via deze link: Vroegsignalering.

Samenwerking met Gemeenten

In de pilot ketensignalering spelen gerechtsdeurwaarders een actieve rol in samenwerking met >gemeenten. In zes gemeenten zullen deurwaarders signalen van problematische schulden herkennen en doorverwijzen naar schuldhulpverlening, wat past bij de intenties van de Motie Palland. Deze samenwerking is cruciaal voor het effectiever ondersteunen van mensen met schulden en het verbeteren van hun financiële situatie.

Gestructureerde Communicatie

Een gestructureerde communicatie tussen deurwaarders en gemeenten is essentieel voor het succesvol uitvoeren van de pilot. Door heldere en dagelijkse informatie-uitwisseling kunnen medewerkers snel reageren op signalen van problematische schulden. Dit zorgt ervoor dat hulp eerder en adequater kan worden aangeboden aan de betrokkenen.

Vereiste Interventies

Om de effectiviteit van de pilot te waarborgen, zijn gecoördineerde interventies noodzakelijk. De deurwaarders moeten verschillende werkwijzen en technieken ontwikkelen om probleemgevallen te signaleren en hen adequaat naar hulpverlening door te verwijzen. Inzicht in de tijdsbeslag en vergoeding van deze handelingen is bovendien noodzakelijk voor een succesvolle implementatie.

Deze vereiste interventies omvatten onder meer het ontwikkelen van trainingsprogramma’s voor deurwaarders om hen te leren herkennen wanneer er actie nodig is, en het opzetten van samenwerkingsprotocollen met gemeenten. Hierdoor kunnen deurwaarders niet alleen beter inzage krijgen in de financiële situatie van cliënten maar ook effectiever te werk gaan bij het doorverwijzen naar gemeente-initiatieven voor schuldhulp. Het doel is om de impact van deze signalering te maximaliseren en zoveel mogelijk mensen met problematische schulden te bereiken.

Onderzoekscomponent

De pilot voor ketensignalering gaat hand in hand met een onderzoeksproject dat uitgevoerd wordt door de Hogeschool Utrecht. Dit onderzoek richt zich op het beter begrijpen van de beweegredenen van mensen met schulden die geen gebruik maken van schuldhulpverlening. De inzichten die hieruit voortkomen, kunnen leiden tot effectievere interventies en doorverwijzingen naar hulp.

Studie door Hogeschool Utrecht

Uit cijfers blijkt dat een aanzienlijk aantal mensen met schulden geen gebruik maakt van beschikbare hulp. De Hogeschool Utrecht onderzoekt dit verschijnsel en hoopt te begrijpen waarom mensen terughoudend zijn. De resultaten moeten niet alleen antwoord geven op dit vraagstuk, maar ook praktische oplossingen aandragen.

Factoren die de betrokkenheid bij schuldhulp beïnvloeden

Er zijn verschillende factoren die jouw betrokkenheid bij schuldhulpverlening kunnen beïnvloeden. Deze omvatten schamte, wantrouwen naar de overheid, en een vertrouwen in eigen oplossingen. Het begrijpen van deze factoren is cruciaal, omdat ze een directe impact hebben op de beslissing om hulp te zoeken. Perceiving deze emoties en gedachten kan leiden tot gerichte strategieën om mensen aan te moedigen hulp te accepteren.

Op basis van de bevindingen van het onderzoek kunnen de volgende factoren worden geïdentificeerd:

• Schamte – Mensen voelen zich vaak beschaamd over hun financiële situatie.
• Wantrouwen – Er is een algemeen wantrouwen richting overheidsinstanties.
• Vertrouwen in eigen oplossingen – Veel mensen geloven dat ze hun schulden zelf kunnen oplossen.

Perceiving deze onderliggende redenen helpt bij het ontwikkelen van benaderingen die de toegankelijkheid van schuldhulpverlening kunnen verbeteren. Het doel is om obstakels te identificeren en weg te nemen, zodat meer mensen de steun kunnen krijgen die zij nodig hebben. Het is van belang om niet alleen naar de cijfers te kijken, maar ook naar de menselijke verhalen die erachter schuilgaan.

Wetgevende Implicaties

De pilot ketensignalering voor problematische schulden heeft belangrijke wetgevende implicaties voor gerechtsdeurwaarders. Het doel is om te onderzoeken hoe de samenwerking met gemeenten kan worden versterkt en of een wettelijke zorgplicht, zoals aanbevolen in het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO), haalbaar is. Deze ontwikkeling kan leiden tot betere signalering van schuldenproblematiek en effectievere doorverwijzing naar schuldhulp.

Voorgestelde Wettelijke Zorgplicht

De voorgestelde wettelijke zorgplicht houdt in dat gerechtsdeurwaarders een actieve rol spelen bij het signaleren van problematische schulden. Dit gaat in lijn met de Motie Palland, die de regering oproept om de rol van deurwaarders te herzien.

Versterking van de Rol van Gerechtsdeurwaarders

De versterking van de rol van gerechtsdeurwaarders is cruciaal in de strijd tegen problematische schulden. In de pilot spelen zij een actieve rol bij het vroegsignaleren van schulden, wat bijdraagt aan een snellere en effectievere hulpverlening aan mensen met financiële problemen. Door hun unieke positie, kunnen zij waardevolle inzichten bieden in de situatie van cliënten, wat essentieel is voor het vormen van een adequaat signaleringssysteem.

Gerechtsdeurwaarders zijn reeds aanwezig bij klanten met schulden en kunnen door hun ervaringen veelvuldig signalen opvangen. De pilot biedt de kans om de effectiviteit van dit proces te systematiseren, zodat deurwaarders niet alleen als handhavers opereren, maar ook als proactieve schakels in het toeleiden naar schuldhulp. Dit versterkt hun positie tussen schuldeisers en mensen met schulden, waardoor een geïntegreerde aanpak mogelijk wordt. Door hun betrokkenheid en kennis kunnen zij bovendien betere interventies aanbevelen, wat leidt tot een hogere kans op succesvolle schuldhulpverlening.

Conclusie

Met de start van de pilot voor ketensignalering van problematische schulden in zes gemeenten, krijgt u als burger de kans eerder geholpen te worden bij financiële problemen. De betrokken deurwaarders zullen nu actiever signalen van schulden oppikken en u warm doorverwijzen naar schuldhulpverlening. Deze aanpak is in lijn met de motie Palland en het principe van vroegsignalering, zodat u beter ondersteund kunt worden in een moeilijke financiële situatie.

Meer informatie over schuldhulpverlening
Heeft u vragen over problematische schulden of wilt u weten hoe u hulp kunt krijgen? Op schuldenplatform.nl vindt u alle informatie over schuldhulpverlening, vroegsignalering en praktische tips om schulden aan te pakken.